Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Okumayı Öğrenmek

YAZAR(LAR) :
Benjamin C. Fortna

DERLEYEN(LER): 
Mehmet Beşikçi

DİL: Türkçe

KATEGORİ: Tarih
SAYFA SAYISI: 325
ÖLÇÜ: 15x21 cm.
BASKI: 1. Baskı ,2013-10-01 00:00:00
ISBN: 9786055250188
FİYAT: 28 TL

Elinizdeki kitap Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne geçiş döneminde okumayı öğrenmenin hikâyesini anlatıyor. Bu coğrafyada çok az işlenmiş olan okumanın tarihini ele almanın, genel anlamda modernliğin gelişine, eğitim meselesine, özel olarak da imparatorluktan cumhuriyete geçişin dinamiklerini anlamaya önemli bir ışık tuttuğu iddiasından yola çıkıyor.

Elinizdeki kitap Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne geçiş döneminde okumayı öğrenmenin hikâyesini anlatıyor. Bu coğrafyada çok az işlenmiş olan okumanın tarihini ele almanın, genel anlamda modernliğin gelişine, eğitim meselesine, özel olarak da imparatorluktan cumhuriyete geçişin dinamiklerini anlamaya önemli bir ışık tuttuğu iddiasından yola çıkıyor. Okumayı Öğrenmek, son derece hızlı değişimlerin yaşandığı bu döneme çok yönlü bir yaklaşım benimseyerek, kopuşlarla birlikte sürekliliklere de bakarak, okumayı öğrenen küçük okurların bir yurttaş olarak inşasında onlara verilen mesajlar; okumanın mekaniğini öğrenmenin üstesinden ne gibi deneyimlerden geçerek geldikleri; yeni okuma materyallerinin sahneye çıkışı; resimli kitapların okumadaki rolü; birer meta olarak dergilerin ve kitapların ortaya çıkışı ve okuryazarlığın kişilerin hayatlarını nasıl dönüştürdüğü gibi konuları mercek altına alıyor.

Osmanlı kıraathanelerinde toplu kitap okuma deneyiminden, loş bir evde huşu içinde yalnız başına okuma deneyimine nasıl geldik? İlk Osmanlı kütüphaneleri nasıl yerlerdi? Kitap fiyatları geç Osmanlı ve erken Türkiye Cumhuriyeti'nde nasıldı, ortalama bir memur maaşıyla çocuğuna kitap, dergi alırken zorlanır mıydı? Matbaalar nereden nereye geldi? Eski okullardan yeni okullara alfabe ve okuma çocuklara nasıl öğretilirdi? Bu coğrafyada çocuk kitapları yayıncılığı ve dergicilik nasıl bir rota izledi? Bu ve benzeri sorulara yanıt arayan kitabın kendisi de, sadece Osmanlı ve modern Türkiye tarihine ilgi duyanlara değil okuma tutkunlarına da ilginç bir okuma deneyimi sunuyor.

Osmanlıca ve yeni alfabe sonrası Türkçe yazılmış ders kitapları, dergiler ve benzeri birincil arşiv malzemelerinin yanı sıra Halide Edip, Şevket Süreyya, Rıza Nur, Hüseyin Cahit ve Halide Nusret gibi hayatlarına Osmanlı olarak başlayıp Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak devam eden aydınların ilk okuma deneyimlerini anlattıkları metinlere de baş vuran kitap, modern Türkiye tarihinde okumanın ne kadar kilit bir önem taşıdığının altını çiziyor.

Benjamin C. Fortna, Yale, Columbia ve Chicago üniversitelerinde eğitimini tamamladı. İngiltere SOAS'ta Ortadoğu Tarihi dersleri veriyor. Osmanlı'da eğitim konusunu ele aldığı kitabı Türkçede Mekteb-i Hümayûn: Osmanlı İmparatorluğu'nun Son Döneminde İslam, Devlet ve Eğitimadı altında yayımlandı.

İÇİNDEKİLER

Resimler

Önsöz

Teşekkür

Kısaltmalar

Transliterasyon, Tarihler ve Soyadları

BİRİNCİ BÖLÜM

Giriş: Okuyan İmparatorluk, Okuyan Cumhuriyet

Kitabın Bölümleri

Osmanlı/Türk Örneğine Karşılaştırmalı Pencereden Bakmak

İmparatorluktan Cumhuriyete Okuma, Değişim ve Süreklilik

İKİNCİ BÖLÜM

Okumanın Tarifleri

Okumanın Tasvirleri: Değişen Ortamlar

Ders Kitapları ve Dergiler

Okuma Modelleri Oluşturmak

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bağlam ve İçerik

Dini/Laik

Aile/Ulus-Devlet

Yeni/Eski

Küresel/Yerel

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Okumanın Mekaniği: Metin ve İmge

Alfabe Kitapları

İmge Olarak Metin

Görsel Kesinlik

Çeşitlilik, Sapma ve Hiciv

BEŞİNCİ BÖLÜM

Metalaşma ve Piyasa

Metalaşma

Satın Alma ve Kitabın Sahibi Olma

Abonelik

Yeni Stratejiler

Yerlileşme

Fiyatlar

Özdeşleşme

ALTINCI BÖLÜM

Okuryazar Hayatlar

Okur Haline Gelmek

Halide Edib [Adıvar]

Şevket Süreyya [Aydemir]

Rıza Nur

Hüseyin Cahit [Yalçın]

Halide Nusret [Zorlutuna]

Yazar Olan Okur

YEDİNCİ BÖLÜM

Sonuç: Okuma ve Modernite

Kaynakça

Dizin

BENZER KİTAPLAR

Katolik güçlerin I. Elizabeth’e karşı düzenlediği komploları ve suikastları, 1570 yılında Papa’nın onu aforoz etmesi izledi. Hem ülke içinde hem […]

YAZAR(LAR) Jerry Brotton, 120 TL

Sultan ve Kraliçe: Elizabeth’in İslam Dünyasiyla İlişkilerinin Anlatilmamiş Hikâyesi

YAZAR(LAR) Jerry Brotton,

Osmanlı İmparatorluğu’nda Emek ve İktidar kitabında Can Nacar, 1872-1912 yılları arasında tütün işçilerinin çalışma deneyimlerine ve bu bağlamda işyeri yöneticileri […]

YAZAR(LAR) Can Nacar, 50 TL

Osmanlı İmparatorluğu’nda Emek ve İktidar:Tütün İşçileri, İşyeri Yöneticileri ve Devlet 1872-1912

YAZAR(LAR) Can Nacar,

Halkın Fermanı kitabında Burak Akçapar, Osmanlı İmparatorluğu’na yardım amacıyla gelen Mukhtar Ahmed Ansari önderliğindeki Hint Tıp Heyeti’nin gönderilmesinde rol oynayan […]

YAZAR(LAR) Burak Akçapar, 100 TL

Halkın Fermanı: Balkan Savaşları’nda Hint Müslüman Tıp Heyeti

YAZAR(LAR) Burak Akçapar,

SEPET
0