Kurgu Hedef Tahtasında

Edebiyatın Savunusu

YAZAR(LAR) :
Gregory Jusdanis

ÇEVİREN: Çiçek Öztek

DİL: Türkçe

KATEGORİ: Edebiyat Eleştirisi
SAYFA SAYISI: 203
ÖLÇÜ: 15 x 21 cm.
BASKI: 1. Baskı ,2012-03-01 00:00:00
ISBN: 9786056257575
FİYAT: 18 TL

Sanatlar Platon ve Aristoteles’ten Kant’a, Schiller’e ve günümüzün coşkulu dijitalcilerine, pek çok defa saldırıya uğradı. Jusdanis bize bu tartışmaların geçmişten günümüze çeşitli tezahürlerini, zihin açıcı bağlantılar kurarak anlatıyor.

Gregory Jusdanis bu kitabında güzel bir soru soruyor: Edebiyat neden önemlidir? Aslında bu, edebiyatın ya da genel anlamda sanatın kendini savunmak zorunda ilk kalışı değil. Sanatlar Platon ve Aristoteles’ten Kant’a, Schiller’e ve günümüzün coşkulu dijitalcilerine, pek çok defa saldırıya uğradı. Jusdanis bize bu tartışmaların geçmişten günümüze çeşitli tezahürlerini, zihin açıcı bağlantılar kurarak anlatıyor.

Gerçek ile hayal arasına ayrım koyma yetisi, insanı insan yapan önemli niteliklerden biri. Önceden hiç düşünülmemiş bir şeyi hayal etmek, kendimizi bir başkasının yerine koyabilmek ve daha da önemlisi yeni bir dünya için mücadele edebilmek, işte bu ayrıma dayanır. Edebiyat da bize farklı ilişki biçimlerini ve siyaset yordamlarını hayal edebilme olanağı verir. Peki nasıl?

Bir sanat eseri karşısında, bir şarkı dinlerken, bir film izlerken, bir heykele bakarken, bir şiir okurken, icat edilmiş bir dünyaya girdiğimizi biliriz. Kendi başına değerli olan bu tecrübe, bir yandan da gerçek ve hayali olan arasına koyduğumuz ayrımları keskinleştirir. Jusdanis bunu “edebiyatın parabatik potansiyelini kullanarak sınırların bilenmesi” diye niteliyor ve analizinin merkezine Aristophanes komedyasından ödünç aldığı parabasis kavramını koyuyor. Aristophanes’te koro üyeleri oyunun bir anında bir adım öne çıkar, maskelerini çıkarır ve izleyicilere aktör değil yurttaş olarak seslenirlerdi. Bu âna parabasis denir. Koronun bu ikili rolü—yani hem tiyatrocu hem de şehir devletinin bir mensubu oluşları—sanatın ikili niteliğinin altını çizer: “Hem haz verip hem toplumsal bir amaca hizmet etmek. Bir yandan, hayali bir dünyaya adım atınca daha fazla zevk alır, heyecanlanırız. Öte yandan o kurgusal evrenden geriye, gerçek olana dönüp bakarız, onu oradan eleştirebilir, alternatiflerini görebilir ve hatta onu dönüştürmenin peşine düşebiliriz.” Jusdanis; Aristophanes ve Brecht tiyatrosundan, Kavafis ve Pound şiirlerinden, Mallarmé’nin deneysel yapıtlarından, Pamuk, Hardy, Cheever, Updike, Carver, Paviç, Vizyenos, Zei romanlarından parabasis anlarını bulup çıkararak okuru metinler arasında ilginç bir geziye çıkarıyor.

Prof. Gregory Jusdanis, Ohio State Üniversitesi Yunan ve Latin Dili ve Edebiyatı Bölümünde modern Yunan edebiyatı ve kültürü dersleri veriyor. The Poetics of Cavafy: Eroticism, Textuality, History (1987); Belated Modernity and Aesthetic Culture: Inventing National Literature (1991); The Necessary Nation (2001) kitaplarının yazarıdır. İkinci kitabı, Gecikmiş Modernlik ve Estetik Kültür (1998) adı altında Türkçede yayımlandı.

İÇİNDEKİLER

Teşekkür

Önsöz

Kitabın Otobiyografisi

BÖLÜM 1

Uvertür ve Temalar

Tanımlar

Edebiyat Terörü

Peki Öğrencilerimize Ne Diyeceğiz?

Sanata Övgü

Hikâye Edilen Bir Varoluş

Hakikatin Güzelliği

BÖLÜM 2

Sanatın Savunusu

Şiire Saldırı

Sanat ve Adalet

Estetizmin Cazibesi

Sınırları Ortadan Kaldırmak

Organik Sanat?

BÖLÜM 3

İki Özerklik Üzerine

Kant Estetiği

Toplumsal Alan Olarak Sanat

Estetik Özerklik “Sanat Sanat İçindir” Demek Değildir

Özerkliğin Müphemliği

Özerk Sanat Kamusal Sanattır

Sadece Özerk Sanat Siyasi Olabilir

BÖLÜM 4

Parabasis Olarak Sanat

Gerçek Olan ile Olmayan Arasındaki Fark Olarak Edebiyat

Sınır Olarak Edebiyat

Edebi Fark

Edebiyatın Hareket Alanı

Parabasis

BÖLÜM 5

Yaşamak ile Gibi Yapmak Arasındaki Çizgi

Sahnenin Tamamı Parabasistir

Anlatı Çerçeveleri

BÖLÜM 6

Bir Kurgunun Geleceği veya, Parataktikte Parabatik Var mı?

Kitabın Sonu mu Geldi?

Hipermetin Heyecanı

Geçişler

Kaynakça

Dizin

BENZER KİTAPLAR

Edebi ile akademik alanların gelgitli bir ilişkisi olduğu söylenir. Yazarlar ve akademisyenler birbirlerinin antitezi olarak düşünülür. Peki, bu iki dünya […]

YAZAR(LAR) Charles Coustille, 80 TL

Antitezler
Mallarmé, Péguy, Paulhan, Céline, Barthes

YAZAR(LAR) Charles Coustille,

Bir edebiyatı neler oluşturur? Ulusal edebiyat nedir? Farklı ülkelerin, toplulukların edebiyatları birbiriyle nasıl etkileşime girer? Dünya edebiyatına yönelik okumalar daha […]

YAZAR(LAR) Alexander Beecroft, 90 TL

Dünya Edebiyatının Ekolojisi
İlkçağlardan Günümüze

YAZAR(LAR) Alexander Beecroft,

Bu kitap, dünya edebiyatında tam anlamıyla ayrıksı bir yere sahip olan, edebiyatı dilin dille gerçekleştirdiği bir deney(im) olarak kurgulayan Raymond […]

YAZAR(LAR) Michel Foucault, 80 TL

Ölüm ve Labirent

YAZAR(LAR) Michel Foucault,

SEPET
0